Van một chiều được ngày nay được nhìn thấy ở khắp mọi nơi, chúng được lắp đặt cho nhiều các hệ thống khác nhau. Vậy van một chiều là gì? Cấu tạo của chúng ra làm sau? Nguyên lý hoạt động của chúng như thế nào? Bài viết sau đây sẽ giải đáp những thắc mắc trên.
1. Van một chiều là gì?
Van một chiều tên tiếng anh là Check valve là một thiết bị đường ống dùng để gắn vào hệ thống cho dòng chảy đi qua một hướng nhất định, có nghĩa là chỉ cho dòng chảy đi vào một hướng và ngăn chúng chảy ngược lại hệ thống. Van một chiều hiện nay chúng có đa dạng chất liệu chế tạo thành như inox, thép, gang, đồng, nhựa với nhiều kiểu van khác nhau như lá lật, lò xo, cánh bướm, cối, cửa lật, đối trọng.
Van một chiều là một dòng van sử dụng hoàn toàn tự động mà không cần lực tác động từ bên ngoài, không cần đến điện, khí nén tác động vào như một số dòng van khác mà chúng chỉ cần gắn vào đường ống khi dòng chảy đi qua áp lực đẩy đĩa van lên van mở ra và đóng lại khi không còn dòng chảy đi vào. Các dạng van một chiều được ứng dụng chủ yếu với mục đích bảo vệ các thiết bị đường sau hệ thống. Chúng hoạt động ổn định trong các môi trường như nước, khí, hơi, dầu, dung dịch, hóa chất,…

2. Cấu tạo van một chiều
Van một chiều có rất nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng đều có một cấu tạo, cách thức hoạt động khác nhau chính vì thế trong bài viết này không thể mô tả hết được tất cả các dạng van một chiều, vì vậy chúng tôi chỉ mô tả cấu tạo của một số dạng van một chiều thông dụng hiện nay.
2.1. Cấu tạo van một chiều lá lật
Cấu tạo dạng van này bao gồm các bộ phận như:
- Thân van: chúng là bộ phận chính của van được làm từ các loại chất liệu như inox, thép, gang, đồng, nhựa. Đa dạng sự lựa chọn cho khác hàng lắp đặt vào hệ thống.
- Nắp van: chất liệu của bộ phận này được làm từ chất liệu giống hệ với thân van, là bộ phận đậy trên đầu thân van.
- Lá lật: là bộ phận có dạng hình tròn, được gắn trên thân van có nhiệm vụ đóng, mở chính của van. Chất liệu cấu tạo thành đĩa van từ inox, thép, gang, đồng.
- Chốt định vị hay còn được gọi chốt xoay bản lề: đây là bộ phận được làm từ chất liệu thép không rỉ.
- Vòng đệm làm kín: được làm từ chất liệu cao su Teflon, EPDM, FTFE có độ dẻo cực tốt, chúng giúp cho van làm kín hơn, không bị rò rỉ ra bên ngoài.
- Chốt đĩa: bộ phận này có nhiệm vụ gắn lá van lên, nó được làm từ chất liệu thép không rỉ.

2.2. Cấu tạo van một chiều lò xo
Với dạng này chúng có cấu tạo gồm các bọ phận như:
- Thân van: được đúc nguyên khối từ chất liệu như inox, thép, gang, đồng, nhựa.
- Trục van: là bộ phận kết nối với với đáy van và đĩa van, chất liệu chính thường được làm từ inox, thép không rỉ.
- Lò xo: có lực đàn hồi cực kì tốt, đây là chi tiết tạo nên tên gọi của van, lò xo ép chặt đĩa van xuống ở trạng thái đóng, chất liệu của chúng được làm từ inox.
- Đĩa van: thường được làm từ chất liệu đồng, inox, gang bọc cao su, đây là bộ phận được lò xo ép chặt xuống bịt kín van lại.

2.3. Cấu tạo van một chiều cánh bướm
Van một chiều cánh bướm có cấu tạo gồm các bộ phận như:
- Thân van: được làm từ chất liệu gang cầu FCD450, bề mặt của thân van được phủ thêm một lớp sơn Epoxy cao cấp chống rỉ sét.
- Đĩa van: gồm hai mặt có dạng giống như cách bướm, được gắn với thân van trên thân bằng trục, chất liệu từ inox CF8, CF8M.
- Lò xo: gắn vào trục dưới của van, chất liệu chính cấu tạo nên từ inox.
- Trục van: là bộ phận được làm từ chất liệu inox, dùng để gắn lò xo, cánh van lại.
- Vòng cao su làm kín: đây là bộ phận làm kín ở đầu trục van, không cho dòng chảy rò rỉ ra bên ngoài, được làm từ chất liệu cao su.
- Móc van: dùng để gắn trên đầu thân van, có tác dụng treo van lên, chất liệu chính của móc van từ inox.

2.4. Cấu tạo van một chiều cửa lật
Van một chiều cửa lật cấu tạo đơn giản như:
- Thân van: là bộ phận được làm từ chất liệu inox.
- Đĩa van: còn có tên gọi lá van, cửa van, chức năng chính dùng để nâng lên hạ xuống đóng, mở van.
- Móc treo: chế tạo từ inox đây là bộ phận treo van lên khi lắp đặt cho các hệ thống yếu.
- Bản lề: bản lề được dùng để gắn đĩa van, cửa van, lá van lên trên, giúp cho khả năng đóng, mở một cách dễ dàng.
- Gioăng làm kín: là bộ phận khi đóng, mở van trở nên kín hơn, khi đóng, mở không cho dòng lưu chất rò rỉ ra bên ngoài.

3. Nguyên lý hoạt động van một chiều
- Có rất nhiều dạng van một chiều nhưng chúng đều có một nguyên lý hoạt động chung là áp lực dòng chảy đi vào ép đĩa van mở ra.
- Đầu tiên khi van ở trạng thái đóng, không có áp lực của đầu vào đĩa van được ép lại bằng lò xo, và trọng lượng của lá van ép xuống van đóng lại.
- Khi có dòng chảy đi vào lúc này áp lực của dòng chảy tác động vào đĩa van đẩy nó đi lên khỏi vị trí đóng cho dòng lưu chất đi qua van mở.
- Van vận hành hoàn toàn dựa vào lực tác động của dòng lưu chất mà không cần lực tác động từ bên ngoài như các dòng van khác chúng phải cần tay quay, bộ điều khiển để vận hành.
4. Vì sao nên sử dụng van một chiều
- Nói về van một chiều chúng là một thiết bị không cần tốn quá nhiều chi phí mà lại mang lại hiệu quả cao, bảo vệ các thiết bị sau đường ống.
- Ngăn chặn dòng chảy ngược không cho van các lưu chất cặn bẩn làm ôi nhiểm đầu nguồn đường ống.
- Nhằm bảo vệ các thiết bị như máy bơm, khỏi hiện tượng búa nước gây ra.
- Hiện nay trong ngành dân dụng chúng ta có thể lắp van ở rất nhiều đường ống khác nhau như cống thoát nước ngăn chặn dòng chảy ngược không cho các dòng lưu chất trào ra ngoài.
- Như trên thì van một chiều là một dòng van không thể thiết trong các đường ống ngăn chặn dòng chảy ngược ngày nay giúp tránh các sự cố không mong muốn như bể đường ống, hỏng hóc thiết bị sau hệ thống giúp cho van hoạt động ổn định hơn.
5. Ưu điểm, nhược điểm van một chiều
5.1. Ưu điểm
Van một chiều có nhiều ưu điểm vượt trội như:
- Ưu điểm 1: van một chiều đóng, mở hoàn toàn tự động, không cần lực tác động từ bên chính vì thế sử dụng van cực kì an toàn.
- Ưu điểm 2: bảo vệ các thiết bị khỏi dòng chảy ngược như máy bơm, không cho dòng chảy va đập vào.
- Ưu điểm 3: ngăn chặn tình trạng búa nước sảy ra trong đường ống.
- Ưu điểm 4: thiết kế đơn giản, ít bộ phận, trọng lượng nhẹ, chi phí thấp.
- Ưu điểm 5: dễ dàng lắp đặt vào đường ống, thay thế đơn giản, không cần thay đổi cấu trúc của đường ống.
- Ưu điểm 6: đa dạng về kiểu loại, kích cỡ khác nhau, sử dụng rộng rãi trong nhiều hệ thống.
- Ưu điểm 7: sử dụng hiệu quả, an toàn, sử dụng phổ biến trong đời sống, công nghiệp sản xuất.
5.2. Nhược điểm
- Nhược điểm: nhìn từ bên ngoài khó có thể nhận biết được van đang đóng hay đang mở.
- Nhược điểm: khi sử dụng trong môi trường chất thải lâu dài có thể gây ra tình trạng kẹt đĩa van, lá van lại.
6. Ứng dụng van một chiều
Van một chiều có công dụng giúp cho dòng chảy đi qua một hướng có định, ngăn chặn dòng chảy ngược, bảo vệ các thiết bị sau đường ống chính vì thế chúng được ứng rụng rộng rãi trong nhiều các hệ thống khác nhau như:
- Ứng dụng 1: trong các hệ thống máy bơm nước trong tòa nhà, khu trung cư, khu dân cư.
- Ứng dụng 2: lắp đặt trong các hệ thống cấp nước sạch chỉ cho dòng chảy đi qua một hướng ở các khu công nghiệp.
- Ứng dụng 3: sử dụng trong hệ thống HVAC ở các khu tòa nhà cao tầng, nơi các chất làm mát được đưa lên nhiều tầng.
- Ứng dụng 4: lắp đặt trong các hệ thống lò hơi, khí nén ở trong các nhà máy chứa khí nén áp lực cao.
- Ứng dụng 5: cho các hệ thống giảm áp cụ thể như khi áp xuất của hệ thống vượt quá so với áp xuất cho phép tối đa khi hoạt động thì lúc này van một chiều sẽ mở, xã khí tới vị trí an toàn cảu hệ thống.
- Ứng dụng 6: lắp đặt cho các hệ thống sản xuất nhiên liệu dầu máy, xăng.
- Ứng dụng 7: cho các hệ thống sử lý dung dịch, hóa chất ăn mòn như axit, bazo trong các nhà máy sản xuất, chế tạo.
- Ứng dụng 8: van còn được ứng dụng trong rất nhiều các ngành nghề khác có liên quan.

7. Các dạng van một chiều hiện nay
- Kích cỡ van: DN15 – DN2000
- Vật liệu: đồng, gang, nhựa, inox
- Kiểu kết nối: ren, bích, rắc co
- Tiêu chuẩn mặt bích: JIS, BS, DIN, ANSI
- Kiểu van: lá lật
- Nhiệt độ làm việc: 0 ~ 200 độ C tùy từng chất liệu
- Áp suất làm việc: PN10, PN16, PN25
- Môi trường sử dụng: nước, khí, hơi, dung dịch, hóa chất
- Xuất xứ: Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Châu Âu,…
- Bảo hành: 12 tháng

7.2. Van một chiều cánh bướm
- Kích thước: DN40 – DN1200
- Chất liệu: gang, inox
- Gioăng đệm: EPDM, Viton, inox
- Kiểu van: cánh bướm
- Nhiệt độ làm việc: 0 ~ 300 độ C tùy từng chất liệu
- Áp suất làm việc: PN10, PN16, PN25
- Môi trường sử dụng: nước, khí, hơi, dung dịch, hóa chất
- Xuất xứ: Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Châu Âu,…
- Bảo hành: 12 tháng

- Kích cỡ van: 50A – 1000A
- Vật liệu: nhựa, inox
- Kiểu van: cửa lật
- Nhiệt độ làm việc: tối đa 200 độ C
- Áp suất làm việc: 10bar, 16bar, 25bar
- Môi trường sử dụng: nước, khí, hơi,…
- Xuất xứ: Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Châu Âu,…
- Bảo hành: 12 tháng

7.4. Van một chiều đối trọng
- Kích cỡ van: DN250 – DN900
- Vật liệu: gang GGD50
- Vòng đệm: cao su EPDM
- Kiểu van: đối trọng
- Nhiệt độ: : 0 độ C – 180 độ C
- Áp lực: 10bar, 16bar, 25bar
- Môi trường sử dụng: nước, nước thải,…
- Xuất xứ: Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Châu Âu,…
- Bảo hành: 12 tháng

- Side: DN15 – DN100
- Chất liệu: inox 304, inox 316
- Kiểu lắp: mặt bích
- Kiểu van: cối
- Nhiệt độ: 0 ~ 200 độ C
- Áp suất: PN10, PN16, PN25
- Môi trường sử dụng: nước, khí, hơi,…
- Xuất xứ: Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Châu Âu,…
- Bảo hành: 12 tháng

7.6. Van một chiều chữ ngã
- Side: DN15 – DN1000
- Vật liệu: inox, gang, đồng
- Dạng kết nối: ren, mặt bích
- Kiểu van: chữ ngã
- Nhiệt độ làm việc: tối đa 300 độ C
- Áp suất làm việc: 10bar, 16bar, 25bar
- Môi trường sử dụng: nước, khí, hơi, dầu,…
- Xuất xứ: Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Đức, Châu Âu,…
- Bảo hành: 12 tháng

8. Một số lưu ý khi lắp đặt van một chiều
- Khi lựu chọn sản phẩm nếu chúng ta chọn sai kích cỡ, áp lực, chất liệu van sẽ dẩn đến tình trạng hư hỏng nhanh chóng, dễ dàng bị rò rỉ ra bên ngoài.
- Định hướng lắp đặt của van, không phải dạng van một chiều nào củng lắp đặt theo phương thẳng đứng sẽ vận hành tốt, đối với dòng van lá lật chúng được lắp theo hướng nằm ngang để hoạt động một cách hiệu quả nhất có thể.
- Cần lưu ý đối với các dạng van lớn có trọng lượng nặng cần lắp thêm giá đỡ cho van tránh trường hợp đường ống không chịu được sức nặng của van.
- Lưu ý trên thân van có hướng mủi tên này cho biết hướng dòng chảy qua van cần lưu ý lắp đặt đúng chiều của dòng chảy tránh trường hợp lắp ngược dẩn đến tình trạng van không hoạt động được còn gây hư hỏng hệ thống.
9. Các bước lắp đặt van một chiều
- Bước 1: chuẩn bị đầy đủ các thiết bị cần thiết như cờ lê, van một chiều, đệm,…
- Bước 2: tắt hết hệ thống trước khi lắp đặt van vào.
- Bước 3: điều chỉnh hướng của van song song hướng dòng chảy.
- Bước 4: cố định van vào trong đường ống bằng bulong hoặc với dạng van lắp ren siết chặt chúng lại.
- Bước 5: cho hệ thống hoạt động dòng chảy đi vào xem có bị rò rỉ hay không.
10. Catalogue van một chiều

11. Phân loại các dạng van một chiều nhà chúng tôi cung cấp
11.1. van một chiều theo chất liệu
- Van một chiều inox
- Van một chiều thép
- Van một chiều gang
- Van một chiều đồng
- Van một chiều nhựa
- Van một chiều inox vi sinh

11.2. Van một chiều theo dạng van
- Van một chiều cửa lật
- Van một chiều lá lật
- Van một chiều lò xo
- Van một chiều cối
- Van một chiều đối trọng
- Van một chiều cánh bướm
- Van một chiều chữ ngã

11.3. Van một chiều theo kiểu lắp
- Van một chiều lắp ren
- Van một chiều mặt bích
- Van một chiều kẹp water
- Van một chiều clamp
- Van một chiều rắc co
- Van một chiều dán keo

11.4. Van một chiều theo xuất xứ
- Van một chiều Đài Loan
- Van một chiều Nhật Bản
- Van một chiều Hàn Quốc
- Van một chiều Đức
- Van một chiều Italia
- Van một chiều Thổ Nhĩ kỳ
- Van một chiều Thái Lan
- Van một chiều Việt Nam

11.5. Van một chiều theo kích cỡ
- Van một chiều DN15
- Van một chiều DN20
- Van một chiều DN25
- Van một chiều DN32
- Van một chiều DN40
- Van một chiều DN50
- Van một chiều DN65
- Van một chiều DN80
- Van một chiều DN90
- Van một chiều DN100
- Van một chiều DN115
- Van một chiều DN125
- Van một chiều DN150
- Van một chiều DN200
- Van một chiều DN250
- Van một chiều DN300
- Van một chiều DN350
- Van một chiều DN400
- Van một chiều DN450
- Van một chiều DN500
- Van một chiều DN600
- Van một chiều DN700
- Van một chiều DN800
- Van một chiều DN900
- Van một chiều DN1000
12. Tư vấn, báo giá van một chiều
Hiện nay dòng van một chiều đang được Công Ty TNHH Vật Tư Công Nghiệp Thuận Phát chúng tôi cung cấp các dòng van một chiều nhập khẩu chính hãng với đầy đủ các kích cỡ, chất liệu khác nhau. Cam kết với khách hàng sản phẩm nhà chúng tôi cung cấp hàng chính hãng 100%, đầy đủ các giấy tờ CO~CQ, Catalogue, thời gian bảo hành 12 tháng. Kho hàng bên chúng tôi dãi rắc trên khắp các tỉnh thành trên toàn quốc, luôn sẵn hàng, đầy đủ các loại van dùng cho nước, dùng cho khí, dùng cho hơi nóng, dung dịch, hóa chất,…Liên hệ ngay tới hotline: 0965.660.836 để được tư vấn trực tiếp, báo giá các sản phẩm van một chiều nhé.
Xem thêm: rọ bơm